صلح عمری در واقع یکی از انواع قراردادهایی  می باشد که در قانون و حقوق کشور ایران به نحوی مورد پیش بینی و بررسی قرار گرفته است .

در قرارداد صلح عمری ، فرد مصالح یا صلح کننده در واقع مالکیت مالی که صلح گردیده است را به فرد متصالح یا صلح شونده ، انتقال می دهد اما با وجود این شرط که تا پایان عمر خود ( مصالح ) این امکان استفاده از منافع آن مال برای وی محفوظ باشد؛ به طور مثال بتواند در خانه ای که صلح شده است، تا پایان عمر سکونت نموده و یا حتی آن را به دیگری اجاره بدهد.

صلح عمری چیست و فسخ صلح عمری به چه صورتی می باشد؟

در این نوع قرارداد، از آن طرف که نوعی عقد لازم محسوب می گردد پس موجب الزام طرفین به اجرای مفاد آن قرارداد می گردد و ان موضوع به این معنا می باشد که فسخ نمودن صلح عمری فقط در شرایط و مواقع خاصی امکان پذیر می باشد و به منظور باطل نمودن صلح نامه به طور حتم باید با دلیل موجه و قانونی اقدام نمود.

و به همین دلیل از آن سو که در مواقعی شخص مصالح بنا به دلایلی این قصد را در پیش دارد تا قرارداد صلح عمری تنظیم گردیده را باطل و فسخ نماید، پاسخ به این سوال ضروری می باشد که در چه مواقعی، این روند از سوی مصالح امکان پذیر می باشد؟

اوصاف قرارداد صلح چه مواردی می باشد ؟

اوصاف قرارداد صلح عبارت می باشند از:
– قراردادی لازم می باشد.
– قراردادی رضایی می باشد.
– قراردادی می باشد که امکان دارد به صورت معوض منعقد گردد یا به شکل غیر معوض ویا مجانی.
– قراردادی می باشد که با توجه به موضوع این قرارداد این امکان وجود دارد به صورت عهدی باشد یا به صورت تملیکی.
– صلح قراردادی می باشد که اصولاً مبتنی بر مسامحه می باشد، به این صورت که صلح در مقام دعاوی مبتنی
– بر مسامحه می باشد و هم چنین صلح در مقام معاملات امکان دارد مبتنی بر مسامحه باشد یا مغابنه.

مزایای استفاده از قرارداد صلح عمری چه مواردی می باشد؟

برای نمونه یکی از انواع مختلف قرارداد صلح عمری وصیت نامه می باشد و ما در این جا برای lثال می خواهیم مزایای این صلح عمری به شکل وصیت نامه را برای شما شرح دهیم.

با توجه به قانون در رابطه با ارث هر فردی که مالک مالی می باشد برای وصیت بر روی آن مال فقط می توانند یک سوم از اموال خود را در وصیت نامه خود به منظور تقسیم ارث میان ورثه خود تقسیم کند. به همین دلیل دو قسمت باقی مانده از 3 بر اساس قانون ارث به شکل یک سهم به دو سهم به ترتیب بین دختر و پسر تقسیم می گردد.

به همین دلیل اگر پدر تمایل بر این موضوع داشته باشد تا تمامی اموال خود را میان بخشی یا همه ورثه تقسیم کند این امکان را در اختیار دارد با استفاده از قرارداد صلح عمری این امر را امکان پذیر نمایید.

مزایا و اثرات عقد صلح

این امکان وجود دارد برای شما سوال پیش بیاید چه دلیلی وجود دارد که یک شخص قبل از زمان مرگ خود مالکیت اموال خود را بدون انتقال منافع آن اموال، به شخص دیگری از طریق قرارداد صلح عمری واگذار نماید؟

در پاسخ باید به این موضوع توجه نمایید در صلح عمری سه اثر و مزیت مهم وجود دارد که باعث می گردد افراد نسبت به منعقد نمودن آن اقدام نمایند. این سه مزیت مذکور عبات می باشند از:

اولین مزیت مالیات کم:

پر اهمیت ترین مزیت عقد قرارداد صلح عمری را می توان در مالیات کمتر آن نسبت به دیگر موارد من جمله مالیات بر ارث ویا مالیات مقرر بر خرید و فروش املاک به شمار آورد.

دومین مزیت نقص وصیت:

وصیت کردن دارای محدودیت هایی می باشد که این موارد عبارت می باشند از عدم امکان وصیت بر بیشتر از یک سوم اموال اشاره نمود.

در حیقت دو سوم دیگر اموال فرد وصیت کننده بعد از فوت به موجب قانون در میان ورثه تقسیم خواهد گردید ولی قرارداد صلح عمری این امکان را در اختیار شما قرار خواهد داد تا با انتقال ملک خود بدون انتقال منافع آن ملک در طول زمان حیات خود، این اختیار را داشته باشید تا تکلیف بیش از یک سوم اموال خودتان را مشخص کنید.

سومین مزیت عدم اعتماد:

گاهی بعضی از پرد و مادر ها قصد انتقال مال و اموال خود به فرزندان خود را دارند ولی به هر علتی نمی توانند به فرزندان خود اعتماد نمایند تا در طی حیاتشان، منافع اموال خود را نیز از خود سلب نمایند.

پس انعقاد قرارداد صلح عمری یکی از بهترین مواردی است که در مقابل روی این اشخاص قرار گرفته است. به این شکل که آن اشخاص این اختیار را دارند تا مالکیت املاک خود را در هر زمان و به هر شخصی که می خواهند انتقال دهند اما منافع آن اموال را تا پایان عمر برای خود حفظ کنندو در زمان فوتشان نیز بلافاصله منافع آن اموال نیز به فردی که مال به او منتقل شده است منتقل خواهد گردید.

فسخ صلح عمری چه مواردی را شامل می شود؟

در قانون مدنی ایران قراردادهایی با نام های مختلف پیش بینی گردیده است که اشخاص مختلف این امکان را دارند تا روابط تجاری وبا معاملات خود را بر پایه آن تنظیم کنند که یکی از پر اهمیت ترین این قراردادها می توان به قرارداد ( عقد ) صلح و هم چنین به صلح عمری اشاره کرد .

در رابطه با تعریف قرارداد صلح عمری بدین شکل می توان بیان کرد که صلح عمری عقدی می باشد که به سبب آن یکی از دو طرف عقد صلح ( مصالح ) این امکان را دارد تا مالکیت اموال خود را به شخص مقابل ( متصالح ) منتقل نماید ؛ با قید این شرط که تا پایان زمان حیات ( مصالح ) بتواند همچنان از منافع آن اموال بهره مند شود .

ولی یعد از اتفاق افتادن فوت صلح کننده، مالکیت کامل منافع آن اموال نیز به صلح گیرنده (متصالح ) انتقال می یابد و به بیانی دیگر بعد از فوت صلح کننده ، فرد صلح گیرنده این امکان را دارد به شکل کامل از تمام منافع و همچنین عین آن مال بهره مند گردد

در رابطه با حق فسخ عقد صلح عمری که عقدی لازم می باشد می توان بدین گونه بیان کرد که طرفین در حالت کلی امر نمی توانن آن را فسخ نمایند مگر در زمانی که شرایطی خاص موجود باشد که یکی از طرفین یا هر دوی آنها این امکان را داشته باشند اقدام به فسخ قرارداد صلح عمری نمایند یا اگر دلایل خاصی وجود داشته باشد آن قرارداد صلح عمری را باطل نماید.

در جواب به این سوال می بایست گفت که به معمولاً حق فسخ در قرارداد های مختلف ، به این معنا می باشد که احدی از طرفین ، این امکان را دارد بر پایه موارد و شرایطی که در قانون و مقررات پیش بینی گردیده است و یا اینکه با استناد به موضوعاتی که خود طرفین ، در زمان تنظیم قرارداد شرط نموده اند به صورت یکپارچه قرارداد را بی اثر کرده و هم چنین اثرات آن نسبت به زمان آینده را از بین ببرد .

گفتنی است که تفاوت بطلان با فسخ قرارداد ، در این است که اگر قرارداد ، از سوی یکی از طرفین فسخ شود ، آثار این قرارداد که در گذشته ایجاد شده ، از بین نرفته ؛ اما در صورتی که قرارداد ، بنا به دلایلی ، باطل باشد ، گویی که از اساس ، قراردادی منعقد نشده بوده است.

از جمله مواردی که سبب بطلان صلحنامه و قرارداد صلح عمری می شود ، می توان به نبود قصد و رضایت در طرفین ، فقدان اهلیت طرفین قرارداد ، نامشروع بودن جهت ( منظور علت قرارداد است ) قرارداد و معلوم و معین ( مشخص) نبودن موضوع قرارداد اشاره کرد .

علاوه بر آن ، موارد فسخ نمودن صلح عمری و هم چنین موارد بطلان صلح عمری امکان دارد که بنا به شرایط مختلف هر یک از دو طرف ویا با توافق یکدیگر ، تصمیم به بر هم زدن ( از بین بردن ) قرارداد منعقده نمایند که در این حالت ، می توان از اقاله ( از بین بردن قرارداد با توافق دو نفره ) قرارداد صلح عمری سخن گفت.

بنابراین فسخ قرارداد صلح عمری ، فقط در شرایط و موضوعات خاصی امکان پذیر است. به عبارتی دیگر فقط در صورتی می توان قرارداد صلح عمری را فسخ نمود که یا یکی از دو طرف ، خیار شرط ( اختیار فسخ ) داشته باشد یا به استناد خیار تخلف از شرط و یا دیگر خیار ها همانند تدلیس ، قرارداد صلح عمری را بر هم زد که در ادامه ، شرایط فسخ یک طرفه صلح عمری را توضیح خواهیم داد .

شرایط فسخ یک طرفه صلح عمری

قرارداد صلح عمری ، حتی اگر به صورت صلح نامه دستی تنظیم شده باشد ، یک عقد لازم محسوب می شود که اصل وفای به عهد ، اقتضا می کند که دو طرف قرارداد ، به موارد مندرج در آن پایبند بمانند . اما گاهی ، بنا به دلایلی ، صلح کننده یا همان مصالح ، قصد دارد اقدام به باطل کردن صلح نامه نموده و یا آن را فسخ کند.

در این صورت ، این سوال مطرح می شود که شرایط فسخ یک طرفه صلح عمری چیست و اصولا در چه شرایطی می توان اقدام به فسخ نمودن یا باطل کردن صلح عمری نمود ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که باطل کردن یک قرارداد ، صرفا در شرایطی امکان پذیر است که شرایط اساسی صحت معامله ، همچون قصد و رضایت ، اهلیت ، معین بودن معامله و مشروع بودن جهت آن ، دچار خدشه شده باشد.

لذا شرایط باطل کردن صلحنامه ، محدود به همین موارد است و اصل ، بر آن است که قرارداد صلح عمری منعقده ، صحیح بوده ؛ مگر اینکه مدعی بتواند خلاف آن را اثبات نماید .

اما در خصوص شرایط فسخ قرارداد صلح عمری به صورت یک طرفه ، می بایست به ماده 761 قانون مدنی توجه نمود که بر اساس آن ، ( در صلح عمری بلاعوض یا صلح عمری مبنی بر تسامح ) ، در صورت اشتراط خیار و خیار تخلف از شرط ، می توان صلحنامه را باطل نمود؛ با این توضیح که :

اما یکی از شرایط فسخ یک طرفه صلح عمری به کیفیت مذکور ، آن است که حق فسخ قرارداد برای یکی از طرفین ، در متن قرارداد صلح عمری ، مورد پیش بینی قرار گرفته باشد که به این نوع قرارداد ، اصطلاحا صلح خیاری گفته می شود. به عنوان نمونه ، ممکن است حین تنظیم متن قرارداد صلح عمری ، پیش بینی شود که مصالح ، در طول مدت زمان مشخصی ، قادر به بر هم زدن یک طرفه قرارداد می باشد.

یکی دیگر از شرایط فسخ یک طرفه صلح عمری ، اعمال خیار تخلف از شرط می باشد که در این صورت ، دارنده این خیار ، می تواند از حق فسخ خود استفاده کرده و به صورت یک طرفه ، به قرارداد خاتمه دهد؛ بی آنکه نیازی به رضایت طرف مقابل بوده و یا اینکه وی، نسبت به فسخ قرارداد، حق اظهارنظر داشته باشد؛ مثل زمانی که مصالح، انجام امری را بر متصالح شرط می کند و متصالح، آن شرط را عملی نمی نماید .

علاوه بر اینها، بر اساس ماده 764 قانون مدنی ، یکی دیگر از شرایط فسخ یک طرفه صلح عمری، آن است است که مصالح، بتواند به استناد تدلیس ، اقدام به بر هم زدن قرارداد صلح نماید. بر اساس ماده مذکور، خیار تدلیس در صلح عمری سبب می شود که دارنده ، بدون رضایت دیگری، صلحنامه را باطل نماید.

لازم به ذکر است که اگر در موارد بسیار خاص و نادری ، قرارداد صلح عمری به حالت معوض و به جهت انجام معامله ای منعقد گردیده باشد، معمولاً در چنین حالتی، فسخ یک طرفه صلح عمری مثل سایر قراردادها بوده و مورد به مورد می توان از تمامی خیارات استفاده نمود .

ترتیب و نحوه فسخ صلح عمری

عقد صلح عمری مثل دیگر عقود و قراردادها ، قابلیت فسخ را دارد بهآن شرط که خواهان فسخ ، به استناد قانون و مفاد قرارداد ، اختیار فسخ خود را اعمال کند که در این صورت ، نیازی به رضایت طرف مقابل نخواهد بود . اما از آن جهت که فسخ کردن قرارداد صلح عمری ، یک امر حقوقی با ظرایف خاص می باشد ، در این قسمت ، قصد داریم مراحل و نحوه فسخ قرارداد صلح عمری را توضیح دهیم .

در خصوص نحوه فسخ قرارداد صلح عمری و مراحل آن ، باید گفت که اصولا برای فسخ قراردادها ، کسی که خواهان فسخ بوده و به موجب قانون یا قرارداد حق فسخ را دارد ، می بایست اراده خود مبنی بر فسخ قرارداد را به طرف مقابل ، اعلام نماید که این امر ، معمولا ضمن ارسال اظهارنامه ای به طرف مقابل ، انجام می شود .

قدم بعدی برای فسخ صلح عمری ، آن است که خواهان ، از طریق ارائه دادخواست به دادگاه حقوقی ، تقاضای تایید حق فسخ قرارداد را مطرح نماید.

موارد مربوط به فسخ صلح به شکل خلاصه

حق فسخ صلح عمری

صلح عمری، قراردادی است که در آن، شخصی (مصالح) مالی را به دیگری (متصالح) صلح می‌کند تا از منافع آن تا پایان عمر خود استفاده کند. این قرارداد، یک عقد لازم است و فوت، جنون یا سفاهت هیچ‌یک از طرفین، موجب بر هم خوردن آن نمی‌شود.

حق فسخ صلح عمری در صورت فوت متصالح

در صورتی که متصالح قبل از مصالح فوت کند، مالکیت مال صلح شده، به ورثه متصالح منتقل می‌شود. در این حالت، مصالح نمی‌تواند قرارداد صلح عمری را فسخ کند، مگر اینکه این حق را در قرارداد شرط کرده باشد.

موارد فسخ صلح عمری

مصالح می‌تواند صلح عمری را در موارد زیر فسخ کند:
• وجود خیار شرط در قرارداد
• تخلف متصالح از شرطی که در قرارداد صلح عمری ذکر شده است
• تدلیس متصالح در زمان انعقاد قرارداد

شرایط فسخ یک طرفه صلح عمری

فسخ یک طرفه صلح عمری، به این معناست که مصالح بدون نیاز به رضایت متصالح، می‌تواند قرارداد را فسخ کند. این امر، در صورتی امکان‌پذیر است که مصالح یکی از موارد زیر را داشته باشد:
• خیار شرط
• تخلف متصالح از شرطی که در قرارداد صلح عمری ذکر شده است
• تدلیس متصالح در زمان انعقاد قرارداد

نحوه فسخ صلح عمری

برای فسخ صلح عمری، مصالح باید به یکی از دفاتر اسناد رسمی مراجعه کند و درخواست فسخ قرارداد را بدهد. در این صورت، دفترخانه، فسخ قرارداد را در سند صلح عمری درج می‌کند.

وکیل ملکی متخصص صلح عمری

اگر مشکل و پرونده ای دارید که از صلح عمری سر منشا می گیرید یا اگر می خواهید مالی را صلح عمری نمایید پیشنهاد ما به شما این است که قبل از هر کاری مشاوره رایگان ملکی را از وکلای متخصص ملکی شرق تهران دریافت نمایید تا با خیالی راحت تر به انجام امور مروبطز به صلح عمری اوال خود بپردازید.

هم چنین شما می توانید با شماره تماس قرار داده شده در بالای صفحه با کلیک بر روی آن تماس حاصل فرمایید.