ثبت شرکت تجاری در واقع، به روند و روال قانونی ثبت آن شرکت در مرجع ثبت شرکت ها از سوی اشخاصی تحت عنوان موسسین و تشکیل دهندگان شرکت گفته می گردد. تا موقعی که موسسین (اشخاص)حقیقی یا حقوقی از چنین روندی یعنی مراجعه آن ها به اداره ثبت شرکت یا اینکه مراجعه این اشخاص به شکل مجازی به سامانه ثبت شرکت ها و طی کردن روند قانونی، اقدام به ثبت شرکت خود نکرده باشند، این امکان را ندارند تا به شکل قانونی و صحیح فعالیت تجاری شرکت را آغاز نمایند .
در ادامه این مطلب به نکات مربوط به انواع شرکت و همچنین روند ثبت شرکت و دلایل ضروری برای اینکه حتما شرکت تجاری خود را در مراجع قانونی ثبت نمایید.
برای ثبت شرکت تجاری شما باید تفاوت انواع شرکت ها را با یک دیگر بدانید:
الف) شرکت تجاری
شرکت تجاری زمانی ایجاد می گردد که دو یا چند شخص حقوقی یا حقیقی در چیزی ( مثل مالکیت یک مال ) یا اموری ( مثل انجام کار ) با یکدیگر شریک شوند و در آن با یک دیگر شریک باشند .
حال شرکت مذکور (منظور شرکتی است که از اجتماع دو یا چند شخص حقیقی و یا شخص حقوقی تشکیل می شود) ، می تواند شرکت مدنی باشد یا شرکت تجاری .
در قوانین مدونه ایران و به خصوص در قانون تجارت ایران مصوب 13/02/1311 ، در باب تعاریف و نکات مربوط به شرکت ها تجاری توضیحات پراکنده ای ارائه شده است.
ب) شرکت مدنی :
شرکت های مدنی به این معنا است که بین دو یا چند شخص حقیقی، در چیزی (مالی)، مالکیتی مشترک ایجاد گردد.
مثلا دو شخص، هر کدام مالک سه دانگ از خانه ای هستند. حتی این امکان وجود دارد این شراکت بین اشخاص به صورت اتفاقی و بدون پیس بینی میان افراد حاصل گردد، مثلا شراکت اشخاص در سهم الارث مابین وراث.
شرکت های تجاری در حقوق ایران و به خصوص در قانون تجارت مورد تصریح قانون گدار قرار گرفته اند، دارای انواع و اقسام مختلفی می باشند.
در ماده 20 قانون تجارت ، از شرکت های تجاری به شکل یک به یک نام برده شده است که در یک دسته بندی کلی می توان بیان داشت که این شرکت ها می توانند سهامی باشند یا غیر سهامی . تمامی شرکت های تجاری مذکور در ماده 20 قانون تجارت برای شروع فعالیت تجاری خود باید ثبت گردند .
برای ثبت شرکت تجاری در اداره ثبت شرکت باید شرکت مذکور یکی از شرکت های زیر باشد :
ماده 20 قانون تجارت :
شرکتهای تجارتی بر هفت قسمت است:
1.شرکت سهامی.
2.شرکت با مسئولیت محدود.
3.شرکت تضامنی.
4. شرکت مختلط غیر سهامی.
5.شرکت مختلط سهامی.
6.شرکت نسبی.
7.شرکت تعاونی تولید و مصرف.
در بالاتر انواع شرکت ها تجاری با مستند قانونی آن بیان گردید.
تاسیس هریک از این موارد یعنی شرکت های تجاری، روند مخصوص به خود را دارا می باشد که شرکا و موسسین ایجاد کننده ان شرکت چنین امکاناتی را دارند که :
با توجه به شرایط موجود و اهداف اقتصادی مدنظرشان یکی از این انواع شرکت های تجاری را برای شروع فعالیت تجاری و همچنین رسیدن به سود مورد نظر خود و تقسیم آن بین یک دیگر انتخاب کرده و با به سرانجام رساندن روال قانونی تاسیس آن شرکت، اقدام به شروع به فعالیت تجاری مطبوع نمایند .
تا موقعی که شرکت های تجاری ماده 20 قانون تجارت در دوایر یا اداره ثبت شرکت ها ثبت نگردند، نمی توانند شخصیت حقوقی مستقل داشته باشند پس این امکان را ندارند که به صورت قانونی و صحیح و تحت حمایت قانون و قانون گذار، اقدام به انجام فعالیت های تجاری مورد نظر خود کنند .
مقصود شخصیت حقوقی مستقل در رابطه با شرکت های تجاری این می باشد که هر شرکتی که شرکا ایجاد و به تبع آن تاسیس می کنند، مستقل از شخصیت افراد موسس و تشکیل دهنده آن ، خود شرکت تجاری دارای یک شخصیت حقوقی مستقل خواهد بود .
حال از زمانی که شرکت تجاری با ثبت کردن توسط موسسین آن دارای شخصیت حقوقی مستقل گردید، تمامی فعالیت های تجاری آن زین پس به نام و حساب خود آن شرکت خواهد بود.
در صورت تشکیل شرکت تجاری(ایجاد شخصیت حقوق مستقل )، شریک یا موسس چنین شرکتی تا حد محدودی ( متناسب با نوع شرکت ) نسبت به بدهی های شرکت تجاری مسئولیت خواهند داشت به جزدر شرکت تضامنی که در آن درصد مسئولیت شرکا نسبت به دیون شرکت به اندازه تمام بدهی های موجود می باشد.
1-قانون گذار درماده 195 قانون تجارت بیان داشته است که ( ثبت تمامی شرکت های مذکور در ماده 20 این قانون الزامی می باشد و تابع تمامی مقررات قانون ثبت شرکت ها می باشند )
2- در ماده 2 قانون ثبت شرکت ها ، ثبت شرکت های تجاری مذکور در قانون تجرات، همانند ثبت شرکت سهامی خاص و عام را لازم دانسته و ضمانت اجرای نیز برای مدیران شرکتی که ان را به ثبت نرسانده اند،معین نموده است و همچنین بیان نموده است که «…….اگر مدعی العموم تقاضا کند، حکم انحلال چنین شرکت متخلفی نیز صادر می گردد.
3-تسهیل جلب اعتماد اشخاص ثالث نیز می تواند یکی از دلایلی باشد که لازم بودن ثبت شرکت ، همانند ثبت شرکت دانش بنیان را توجیه می کند؛ این موضوع را می توان به این شکل توضیح داد که، اشخاص ثالث تنها در حالتی حاضر به برقراری روابط مالی و اقتصادی با یک شرکت و همچنین انجام معاملات با آن خواهند بود که از وجود هویت و اعتبار قانونی آن شرکت مطمئن گردند که اثبات چنین هویت و اعتبار قانونی جز از راه ثبت شرکت امکان پذیر نمی باشد.
4- فعالیت شرکت های تجاری در مراجعی رسمی همانند دادگاه ها و ادارات و موسسات دولتی و شرکت های وابسته به دولت در معاملات جاری در این مراجع مانند مزایده ها و مناقصه ها منوط به ثبت شرکت می باشد و قطعا بدون ثبت شرکت تجاری این فعالیت امکان پذیر نمی باشد.
5-ثبت شرکت تجاری لازمه استفاده از تسهیلات مخصوص که به چنین شرکت هایی تعلق می گیرد می باشد. این تسهیلات مواردی مانند : وام های بانکی کم بهره و مزایای خاصی در نظر گرفته شده است از سوی دولت ،تا این شرکت ها بتوانند با سهولت بیشتری به امور تجاری و شکوفایی مملکت بپردازند.
از همین جهت ثبت شرکت های تجاری ضروری بوده و بدون ثبت چنین شرکت هایی، امکان بهره مندی و استفاده از این مزایا و تسهیلات خاص برای شرکت امکان پذیر نخواهد بود.
پس با توجه به جمیع موارد و نکات فوق ، زمانی که یکی از شرکت های تجاری مذکور در ماده 20 قانون تجارت، مراحل و روند قانونی ثبت را طی نکند و ثبت نگردد، این شرکت رسمیت نخواهد داشت و تمامی فعالیت ها و امور تجاری و تاسیس آن غیر قانونی خواهد بود، در نهایت مراجع صلاحیت دار این امکان را دارند از انجام فعالیت های تجاری آن شرکت تجاری جلوگیری نمایند .