شرکت دانش بنیان و انواع و خصوصیات و فعالیت و حمایت دولتی و ویژگی و اهداف

مفهوم شرکت دانش بنیان:

شرکت های دانش بنیان به موجب آیین نامه ای به نام تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان ،شرکت های دانش بنیان  و موسسات خصوصی و یا تعاونی هستند که برای افزایش علم وهمچنین ثروت ، و توسعه اقتصادی براساس و پایه دانش وتحقیق های علمی و عملی و هم چنین تحقق و رسیدن به اهداف علمی و اقتصادی در جهت گسترش و افزایش اختراع و نوآوری و درنتیجه و انتها  تجاری سازی ثمره تحقیق و توسعه ( شامل طراحی و تولید کالا و خدمات ) در حوزه های مختلف فناوری های برتر و همچنین با ایجاد ارزش افزوده فراوان ( به ویژه در تولید نرم افزارخاص و کاربردی مختص آن فناوری ) تشکیل و ایجاد میگردد .

طبق آیین نامه تصویب شده،شرکت های دانش بنیان ،اهداف و دلایل تشکیل فراوانی نظیر ، ترغیب و علاقه مند نمودن هیئت علمی دانشگاه ها و همچنین واحدهای ‌پژوهشی مختلف برای فعالیت و تحقیق بیشتر در برطرف کردن نیاز جامعه و در نتیجه به وجود آمدن امکان افزایش درآمد برای اعضای هیئت علمی، و همچنین تجاری سازی یافته های و نتایج تحقیقات  ‌پژوهشی دانشمندان و محققین زمینه های مختلف علمی، افزایش چشمگیر درآمدهای اختصاصی دانشگاه ها دولتی و آزاد و دیگر موضوعات، موضوع و هدف  فعالیت شرکت ها و موسسات دانش بنیان می باشد.

شرکت های دانش بنیان انواعی دارند :

الف- شرکت هایی تنها  اعضای هیات علمی مالک آن می باشند.

اگر سهام دانشگاه کمتر از  50 درصد باشد،موسسات دانش بنیان  می توان شرکتی خصوصی دانست که می بایست تابع قانون تجارت عمل کند و در اداره  ثبت شرکت ها نیز ثبت گردد.

ب- شرکت هایی تنها خود دانشگاه ها  در آن مالکیت دارند.

چنانچه سهام دانشگاه 50% یا بیشتر باشد، شرکت دانش را می توان  شرکتی دولتی محسوب کرد.

از جمله خصوصیات شرکت ها و موسسات دانش بنیان عبارت اند از :

شرکت های دانش بنیان:اصولاً کالا تولید نمی کنند و به شکل عمومی،زمین یا ادوات ماشینی خاصی و همچنین دیگر املاک رایج بین دیگر شرکت ها را ندارند.بلکه بیشتر زمان ها عده ای از افراد تحصیلکرده دانشگاهی و با تجربه در زمینه اختراع و اکتشاف اطلاعاتی را تولید می کنند که چنین اطلاعات ،از محصولات اصلی شرکت محسوب می گردد و برای این افراد درآمدزایی به همراه دارد.

بحث ایجاد طرح های صنعتی و مالکیت معنوی محصولات تولید شده توسط این شرکت های دانش بنیان ،همیشه از دغدغه های اصلی چنین شرکت هایی محسوب می گردد که حفظ حقوق معنوی این محصولات و این اطلاعات ،یکی از اصلی ترین مسائل حقوقی در شرکت های دانش بنیان می باشد،به این علت که اصولاَ این دارایی ها قابل لمس نیستند.

از جمله خصوصیات شرکت های دانش بنیان :

1-انجام تحقیقات عملی و علمی و کاربردی

2-ارایه خدمات حرفه ای و تخصصی و مشاوره در زمینه تولید محصول

3-تولید محصولات نوآورانه یا فناوری تازه و جدید

4-انجام خدماتی به شکل نظارت بر تحقیقاتدیگر افراد و شرکت ها به شکل پژوهشی واجرایی و هم چنین مشاوره ای

5- ارایه ی خدماتی همانند توسعه کار آفرینی دیگر افراد و شرکت ها در جامعه

6-ایجاد مراکزی برای رشد و همچنین ارائه خدمات ایجاد و توسعه ی کسب و کار

7-ارایه ی خدماتی برای توسعه ی محصولات جدید اشخاص دیگر

8-ارایه ی خدماتی به افراد برای چگونگی ورود به بازار بین المللی برای کسب و کارهای موجود در ایران

9-برنامه ریزی های کلان و جزئی و اجرای طرح های برای توسعه ی کارآفرینی در سطوح بین المللی و کشوری و محلی

منظور از حمایت های دولتی ازشرکت های بنا شده بر پایه علم و دانش :

شرکت های دانش بنیان از حمایت های خاص دولتی مانند معافیت از پرداخت مالیات های مصوب ، هم چنین عوارض مصوب حقوقی گمرکی و دیگر مواردی مثل سود بازرگانی و عوارض مالیاتی برای زمن حدود 15 سال از ابتدا تاسیس شرکت های دانش بنیان و همچنین دادن تسهیلات بسیار کم بهره و هم چنین برای مدت کوتاه یا مدتی طولانی و یا تسهیلات بی بهره برخوردار می باشند

معیار ها و ویژگی شرکت های دانش بنیان

طبق آیین نامه ،معیارهای و مشخصه های سه گانه ی محصولات دانش بنیان نیز عبارت است از:

دارای پیجیدگی و مشکلات فنی می باشد و تولید و ایجاد چنین محصولاتی به تحقیق و اکتشاف وهمچنین توسعه ای از قبل برنامه ریزی شده و هدفمند ،توسط یک تیم فنی و کارشناسی شده خبره نیاز دارد،و باید در حوزه های که فناوری های آن مهم و خاص باشد،همچنین  تحقیق و پژوهش برای توسعه و همچنین برای حفظ توان رقابتی آن محصول در بازار ، به صورت مستمرانجام شود و عمده ارزش افزوده ی بر روی چنین کالا، خدمات ناشی از دانش فنی و علمی و …نوآوری فناورانه  می باشد.

لذا بر پایه ی “آیین نامه ی تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان ” ، شرکت های طالب برای تاسیس شرکت های دانش بنیان باید علاوه بر کسب و فراهم نمودن شرایط مذکور در شاخص های عمومی ( مانند کسب حداقل درآمدی که باید  از فروش فناوری ،کالا و خدمات دانش بنیان به دست بیاورند، و همچنین نیروی انسانی لازم برای تاسیس و سابقه بیمه ی کارکنان) ، کلیه ی شرایط به شکل جداگانه مشخص شده و شاخص های خاص نیز در این ایین نامه به شکا جداگانه ای بحث شده است.

بر پایه “آیین نامه ی تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان ” دو رویکرد جداگانه، این محصولات مشخص گردیده است:

1)حوزه ها و زمینه هایی که وجود کالاهای دانش بنیان و یا فناوری مخصوص در آنها موضوعی مهم و پر اهمیت است و متوسط فعالیتهای تحقیق و توسعه درآن ها اهمیت بیشتری از سایر حوزه های فناوری و صنعتی دارد .

نظیرحوزه های مثل فناوری زیستی(پزشکی و کشاورزی و صنعتی و محیط زیست)، و همچنین فناوری نانو (محصولات و مواد نوآورانه و جدید) ،فوتونیک و همچنین  اپیتک (موادقطعات و انواع سامانه ها) ،فناوری اطلاعات و ارتباط و موضوعت مربوط به رایانه، انرژ‌ی های نو(هسته ای و تجدید پذیر مثل انرژی خورشیدی) دارو های مختلف در زمینه های بیماری مختلف،  موضوعات مربوط به الکترونیک و دیگر موضوعات.

2)سایر حوزه ها و بخش  و موضوعاتی که وجود و ایجاد کالاهای دانش بنیان در آن ها لازم نیست  ، ولی  فناوری های برتر جدید و و به وجود آمدن محصولات دانش بنیان در آن ها مشاهده می شود. (نظیر  موضوعات مربوط به نفت و گاز ، موضوعات مرتبط با عمران و حمل و نقل،  و همچنین برق ،معادن کشاورزی ، و موضوعات آب و هوایی)

شاخص های اصلی شرکت دانش بنیان :

شاخص های در تشخیص شرکت های دانش بنیان از دیگر شرکت ها، به دو دسته از شاخص های عمومی و اختصاصی تقسیم می گردد.شرکت های که می خواهند دانش بنیان باشند می بایست علاوه بر شاخص های عمومی ،شرایط گفته شده در یکی از سه دسته شاخص های مخصوص و اختصاصی را نیز احراز کنند.

الف-شاخص های شرکت بنیان بخش عمومی

1-حداقل دارا بودن مدرک کارشناسی .

2-حداقل  داشتن 3 سال سابقه فعالیت تجربی یا علمی در بخشی  خاص از فعالیت شرکت ویا اینکه در شرکتی دیگر یا همین شرکت سابقه مدیریتی را دارا باشد .

3-دارا بودن حداقل یک اختراع که ثبت گردیده باشد و یا در مشارکت با شخص دیگر اختراعی را انجام داده باشد یا یک اختراع انجام شده

4-حداقل نیمی از درآمد شرکت دانش بنیان در سال مالی که گذشته است ،به علت فروش فناوری های به خصوص، و همچنین کالا های مخصوص و یا اینکه مضوعاتی مثل خدمات دانش بنیان آن شرکت و شرط مهم اینکه از طریق قرارداد باشد.

تبصره: شرکت های دانش بنیانی که در بخشی ابتدایی از تجاری سازی نخستین کالای دانش بنیان خود قرار دارند،در صورتی که در حال تولید پایلوت موفق قرار داشته باشند و هم چنین که استاندارد های مهم و اساسی را از مراجع صلاحیت دار داخلی یا خارجی کسب کرده ، و دارای بازاری مطمئن و آماده برای فروش و یا اعلام نیازی معتبر از سمت شخصی معتمد همراه با قرارداد تولید کالا باشند،از رعایت بند 1-2  گفته شده در بالا معاف هستند.

5-دارا بودن سابقه بیمه پرداختی برای حداقل 3 شخص از کارکنانی که به شکل تمام وقت در شرکت فعالیت دارند.

ب-شاخص های شرکت دانش بنیان در بخش اختصاصی

شرکت درخواست دهنده باید علاوه بر داشتن شاخص های عمومی، می بایست کلیه شرایط شرکت دانش بنیان در بخش اختصاصی در یکی از بخش های ذیل نیز باشند:

1-شرکت های دانش بنیانی که کالایی بر پایه علم و دانش تولید می کنند

2-شرکت دانش بنیان می بایست تولید کننده کالا یا کالاهای دانش بنیان مطابق سرفصل کالاهای دانش بنیان مصوب کارگروه باشد که در 4 سال گذشته چنین موضوعی را در قالب کالاهای نو یا بازنگری شده به بازار ارائه کرده و دانش فنی و تخصصی آن را توسط انتقال یا تولید دانش فنی،از طریق تلاش ها و فعالیت ها در زمینه توسعه و تحقییق

شرایط پذیرش طرح های حمایتی در شرکت های دانش بنیان به شرح ذیل می باشند:

تقویت و قوی کردن اقتصاد کشور، قوی کردن دفاع ملی  ،ایجاد شغل، بالا بردن سطح طرح ها از نمونه ی صنعتی خود و یا بالا بردن سطح تکنولوژی موجود ، بالا بردن کیفیت از نمونه ضمیمه ی صنعتی محصول به نمونه های صنعتی و تولیدی طرح هایی که از پتانسیل لازم و توان بالقوه جهت تجاری سازی و رسیدن به فناوری برتر در جهت اشتغال زایی، کسب درآمد و … دارا هستند.

حمایت  از شرکت های دانش بنیانی که در قسمت های R & D بتوانند سطح بالایی، تولید و یا کیفیت محصول در جهت بالا بردن  توان ایجاد ودر رقابتبا دیگران یا دیگر شرکت های دانش بنیان و تولید کنندگان بین المللی ارتقا دهند و بااستفاده از نخبگان  ، گامی به سمت اشتغالزایی داشته باشند.

پس درباره ی امکانبهره برداری از مزایای قانونی در زمان ثبت شرکت ،این امکان وجود ندارد که اظهار کرد و سنجش بر مبنای عملکرد و فعالیت شرکت ها پس از ثبت و فعالیت و عملکرد شرکت انجام می شود.

شایان ذکر است، تمدید شرکت های دانش بنیان نوپا و جدید التاسیس دارای اعتبار 1 ساله بوده و فقط برای یک دوره 1 ساله(در مجموع 2 سال)می تواند تمدید گردد. چنانچه شرکت دانش بنیان این امکان را نداشته باشد که در مدت دو سال بعد از قبول دانش بنیان بودن، رتبه بندی خود را به اتمام برساند و یا در حالتی که عدول از شرایط مندرج در این آیین نامه در هر زمان دانش بنیان بودن شرکت ملغی می گردد.

نکته:  بنا به قانون و درماده 2 قانون حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات مصوب 1389 مجلس شورای اسلامی، شرکت های دانش بنیانی که در زمینه ی وسیع نمود نو افزایش و کاربرد اختراع و ایجاد چیزی جدید و “تجاری سازی سرانجام تحقیق و توسعه مانند طراحی و تولید ایجاد کلای جدید از مواردی که این قانون درباره آن نکاتی بیان گردید است.

ویژگی های منحصر به فرد در شرکت های دانش بنیان :

شرکت دانش بنیان، اساساً کالایی جدید تولید نمی کند و اصولاً ،ملک یا ماشین آلاتی نیز دارا نمی باشند .مالکیت معنوی چنین محصولاتی ، برای همیشه از دغدغه ها و مشکلات اصلی شرکت های دانش بنیان محسوب می گردد که حفظ حقوق معنوی این اطلاعات و به اصطلاح محصولات ،یکی از مهم ترین مسائل حقوقی در شرکت های دانش بنیان می باشد،به این علت که اصولاَ این دارایی ها قابل لمس نمی باشند.

هدف تشکیل شرکت دانش بنیان :

شرکت های دانش بنیان با این هدف که موجب هم افزایی و افزایش علم،  افزایش ثروت،افزایش توسعه اقتصاد که بر پابه دانش محور و استفاده درست و بهینه از پتانسیل های موجود دانشگاه ها و موسسات پژوهشی مورد تایید وزارت علوم تحقیقات ایجاد می گردند.

مانند سایر اهداف شرکت ها و موسسات دانش بنیان می توان به رسیدن به اهداف علمی و اقتصادی کشور شامل گسترش و افزایش و استفاده اختراع و نوآوری، تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه  شامل طراحی وهمچنین تولید کالا و خدماتی مانند محصولات دانش بنیان با ارزش افزوده فراوان را نام برد.

مدارک لازم برای ثبت شرکت دانش بنیان :

1-رزومه شرکت

2-آخرین اظهارنامه مالیاتی ارسال شده به سازمان امور مالیاتی کشور

3-آخرین لیست بیمه ارسالی شرکت و ارسال خلاصه وضعیت حقوق دستمزد و مزایا

فرآیند مرحله به مرحله ثبت شرکت دانش بنیان :

مرحله ابتدایی برای ثبت شرکت دانش بنیان، این می باشد که مراجعه شود جهت ثبت شرکت یا موسسه حقوقی خصوصی یا تعاونی می باشد. پس،لازم می باشد که شرکت ابتدا به صورت معمول در اداره ثبت شرکت های سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ثبت شود. در هنگام ثبت شرکت، می بایست یه این نکته توجه کرد که هیچ تفاوتی بین شرکت ها وجود ندارد. ثبت شرکت دانش بنیان همانند دیگر شرکت ها و موسسات خواهد بود.

برای ثبت در مرحله بعدی، شرکت های دانش بنیان متقاضی ثبت می بایست  جهت ثبت نمودن شرکت و استفاده از مزایای و امتیازاتی که برای شرکت هایی که ثبت شوند مورد نظر قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان، از طریق این سامانه به نشانی http://www.daneshbonyan.ir  ثبت نام  و مورد سنجش قرار گیرند.

شرکت ها و موسساتی که متقاضی هستند و  شاخص ها و ویژگی های  موجود در آیین نامه تشخیص صلاحیت شرکت ها و موسسات دانش بنیان را دارا باشند و بعد از طی کردن مراحل سنجش از طریق کارگروه ارزیابی و تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان وهمچنین نظارت بر اجرا تایید گردند و به صندوق نوآوری و شکوفایی معرفی می گردند تا طرح و ایده خود را به صندوق مذکور ارائه نموده و از تسهیلات و امتیازات مربوطه با توجه به اساسنامه این صندوق استفاده نمایند.

متقاضیان ثبت شرکت، برای تکمیل فرم درخواست ثبت شرکت، می باید از طریق فرم های ارائه شده و مخصوص در سایت مخصوص شرکت های دانش بنیان، اقدام نمایند.رسیدگی به طرح ها و ایده ها پس از ارجاع به ستاد، هر  دوماه یکبار صورت می گیرید تا کلیه اطلاعات و داده های مربوط به سهامداران و اعضای هیئت مدیره و رزومه شرکت و اطلاعات افراد درون سازمان مورد بررسی قرار گیرد و معلوم گردد  که آیا شرکت دانش بنیان را شامل می شود یا خیر.

شرکت های درخواست دهنده  پس از تولید کالاها خاص و مبتنی بر دانش علمی و خدمات دانش بنیان یا ارایه ی برنامه مدون در جهت تولید (برای شرکت های نوپا) بر مبنای آیین نامه ی مصوب کارگروه، سنجش شده و برای یک زمان محدود این امکان را دارد از تسهیلات و مزایای قانونی آن استفاده کنند .

برای استفاده مجدد از زمان استفاده از مزایای و امتیازات قانون، باید دوباره ارزیابی و سنجش شوند. اما قبل از آن، برای  تشخیص صلاحیت استفاده از تسهیلات، می بایست کلیه اطلاعات و داده های لازم، جهت ارزیابی و سنجش و تشخیص صلاحیت شرکت و موسسه ی دانش بنیان، توسط بخشی از معاونت فناوری ریاست جمهوری و وزارت بهداشت در این سامانه ثبت می گردد.

شما برای ثبت شرکت های دانش بنیان می توانید از وکلا و متخصصین گروه وکلای صدر که سال هاست در این زمینه فعالیت می کنند و تجربه و مهارت کسب کرده اند استفاده نمایید برای ارتباط با ما بر روی کلمه گروه وکلای صدر کلیک کنید.

روش ثبت شرکت دانش بنیان در سامانه :

شرکت های دانش بنیانی که که برای نخستین بار وارد سامانه ی ارزیابی و تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان می شوند لازم می باشد با گزینش و انتخاب گزینه ی ثبت نام و بعد از تایید تعهدات و وارد کردن موارد مورد نیاز همانند نام شرکت، شناسه ی ملی و همچنین پست الکترونیک را وارد نمایند تا لینک فعال سازی آن سامانه، به پست الکترونیک وارد شده در زمان ثبت نام ارسال گردد.

بعد از تکمیل و انجام ثبت فرم لینک فعالسازی، نام کاربری (شناسه ی ملی) به آدرس ایمیل متقاضی ثبت نام ارسال می گردد. اگر بعد از پنج ساعت، نام کاربری  فرد خود را فعال نکنند، کد کاربری از سیستم حذف می گردد و درخواست کننده می بایست مجدداً ثبت نام کند. پس لازم است از آدرس ایمیل معتبر استفاده نمایید.

درخواست کنندگان می توانند به سامانه ی شناسه ی ملی اشخاص حقوقی کشور به آدرس www.ilenc.ir مراجعه کنند و با سرچ اسم شرکت یا موسسه، شناسه ی ملی اشخاص حقوقی را دریافت کنند و در سامانه نیز وارد کنند. همه ی شرکت های درخواست کننده از حمایت های داخل در قانون، اطلاعات خود را در  سامانه وارد می کنند و بر اساس این فرآیندها ارزیابی و سنجشض می گردنند .

پس از ورود اطلاعات می بایست حتما بر روی دکمه ذخیره را کلیک کنند. درخواست کنندگان می باید تصوی و عکس کم حجم آگهی تاسیس، به همراه آخرین اصلاحات شرکت در روزنامه ی رسمی را اسکن کنند و جهت تکمیل اطلاعات و داده های موجود، در سامانه بارگذاری کنند. و نیز آخرین فهرست بیمه ی شرکت به همراه خلاصه آخرین وضعیت دستمزد (حقوق و مزایا) و تصویر و عکس آخرین اظهار نامه ی مالیاتی را، به سازمان امور مالیاتی  ارسال کنند که برای شرکت های نوپا و تازه التاسیس، اختیاری هستش.

برای تکمیل فرم بررسی فناوری طرح های دانش بنیان در قالب تعاونی، باید اطلاعاتی و داده هایی نظیراسم شرکت، نوع فعالیت شرکت، شماره ی که شرکت  ثبت شده است، آدرس سایت اینترنتی، شماره تلفن ثابت شرکت و تلفن همراه مدیر عامل شرکت و آدرس ایمیل را پر کنید .

در بخش دوم، نیز بخش صنعت و فناوری اصلی شرکت، نام محصول که شرکت تولید میکند و کاربرد محصول شرکت را وارد کرده و در خصوص  تکمیل اطلاعات مالکیت معنوی در خصوص شرکت، زمان دستیابی به نوآوری و اطلاعاتی نظیر عنوان نوآوری، اقدام مقتضی انجام شود.

دررابطه با جایگاه محصول در چرخه ی فناوری روز کشور نیز، یکی از موارد (مطالعات اولیه، مطالعات تکمیلی، نمونه ی کارگاهی، نمونه ی آزمایشگاهی و نمونه ی صنعتی) را انتخاب کنید و به طور کامل شرح دهید که چرا محصول شما در چنین جایگاهی قرار دارد.

لذا معرف روح و ماهیت طرح و میزان پختگی و تجربه پست این مطالعات انجام شده می باشد که ممکن است به سبب بی دقتی در ارائه ی برخی از اطلاعات، کارشناسان متخصص سرمایه گذاری در این طرح را مخاطره آمیز نماید.

بنابراین برای اینکه طرح پیشنهادی بهترین اتفاق افتد ، می بایست تمامی آمار و ارقام را ، به همراه توضیحات مبسوط و مستند ارائه کند  تا هیچ مشکلی به وجود نیاید و متن درستی از اطلاعات در اختیار کارشناسان متخصص قرار گیرد.

پس از ورود اطلاعات توسط شرکت های درخواست دهنده در سامانه دبیر خانه ی کارگروه، آن اطلاعات برای کارگزاران مربوطه ارسال می کنند.نتایج بررسی های تخصصی کارگزاران، توسط دبیر خانه سازمان مذکور برای تصمیم گیری نهایی به کارگروه (یا کمیته ی کارشناسی ذیل کارگروه، حسب مورد) ارجاع د می گردد. در صورت تایید و احراز شرایط، شرکت متقاضی برای مدت دو سال مشمول حمایت های مورد نظر قانون می گردد. تمدید این زمان یعنی 2 سال منوط به تداوم شرایط مورد نظر در این آیین نامه می باشد.

لازم به ذکر است، دانشگاه ها و واحدهای پژوهشی و تحقیقاتی بعد از تصویب امکان تاسیس شرکت های دانش بنیان در مباحث مالی و معاملاتی خود در هیئت امنا، این امکان را دارد شروع به تشکیل شرکت های دانش بنیان کنند. هر شرکت دانش بنیان به پیشنهاد تعدادی از اعضای هیئت علمی رسمی و تصویب دانشگاه  های آزاد و دولتی یا واحد پژوهشی و تحقیقاتی  تاسیس خواهد شد و یا توسط دانشگاه و واحد پژوهشی به اعضای هیئت علمی پیشنهاد گردد.

بدیهی است شرکت هایی که بدون ثبت نام در سایت مذکور طرح های خود را ارسال کنند در لیست پذیرش قرار نمی گیرند.

حمایت دولتی از شرکت دانش بنیان:

شرکت های دانش بنیان از حمایت های دولتی نظر معافیت از پرداخت مالیات، عوارض حقوقی گمرکی و سود بازرگانی و عوارض مالیاتی به مدت 15 سال و همچنین اعطاء تسهیلات کم بهره بلند مدت یا کوتاه مدت و یا بی بهره برخوردار می باشند.